Kaunos Antik Kenti
Kaunos u Dalyan dan tekneyle de gelinebiliyor. Ören yeri iskelesinden on dakikalık bir yürüyüşle Kaunos antik kentine ulaşılıyor. Denizden yatla gelenler Delikli Ada çevresinde demirleyip tekneyle kanalı izleyerek iskeleye çıkabiliyorlar. Kaunos ticari açıdan önemli bir liman kentiydi. Zamanla denizin alüvyonlarla dolmasıyla liman özelliğini kaybetti. Tarihin babası Heredot a göre Kaunos lular Karia nın yerli halkındandı ama kendilerini Giritli sayıyorlardı. Coğrafyacı Strabon da Kaunos un tersanesinin ve ağzı kapanabilen bir limanının bulunduğunu yazıyor. Kenti ikiz kız kardeşi ile uygunsuz ilişki kurduğu için sürülen Miletos un oğlu Kaunos kurmuş. Dalyan dan da görülebilen kaya mezarları ise MÖ. 4. yy da yapılmış, daha sonraları Roma döneminde de kullanılmış.
Lykia tipi mezarların içinde ölülerin üzerine yatırıldığı üç taş yatak bulunmaktadır. Cephede iki İon sütunu, sütunların üzerinde firiz ve alınlık görülmektedir. Alınlıkların birinde aslan kabartmaları vardır. Kentin limanı akropolün aşağısındaki Sülüklü Göl dü. O zaman deniz Kaunos un akropolüne kadar gelmekteydi. Perslerin Anadolu yu bütünüyle ele geçirmesi üzerine kent Mausolos un yönetimine girdi. MÖ. 334 de İskender in Persleri yenmesi üzerine Prenses Ada nın, sonra Antigonos un, daha sonra Ptolemaios un yönetimine girdi. Rodos Krallığı, Bergama Kralığı ve Roma egemenlikleri altında kaldı. Limanın dolmasıyla önemini yitirmeye başladı.
Akropol 152 metre yükseklikteki tepeye kurulmuştur. Surların kuzey yönünde olanı orta çağdan kalmadır. Uzun sur limanın kuzey yönünden başlayıp Dalyan Köyü’nün ilerlerindeki sarp kayalığa kadar uzanıyor. Surun kuzey kısmı Mausollos döneminde yapılmıştı. Kuzeybatı yönündekiler Hellenistik dönemdendir. Limana doğru olanlar ise Arkaik Devir den kalmadır. Tiyatro Akropol ün eteğindedir. 33 Oturma sırası bulunmaktadır. Tiyatronun batı yönündeki yapı kalıntılarından biri bazilika tipi kiliseye aittir. Diğerleri Roma Hamamı ve Tapınağa aittir. Aşağıda tamamlanmayan bir daire biçiminde örülmüş ve yivsiz sütunları bulunan yapının arkasında üç basamakla yükseltilmiş podyum bulunuyor. Burada tapınağın kalıntıları görülüyor. Daire biçimindeki yapının ne olduğu ise bilinemiyor.
Eski liman olan Sülüklü Göl ün kuzeyinde yapılan kazılarda stoa ortaya çıkarıldı. Çevresinde bir çok heykel kaidesi bulundu, ama heykeller bulunamadı. Stoanın yakınındaki çeşme restore edilmiştir. Surları ve kuleleri bütünüyle görmek için uzunca bir keşif gezisine çıkılması gerekiyor. Kaunos antik kenti sonrasında isteyenler tekneyle Kaunos un şimdi Sülüklü adı verilen göle dönüşen antik limanına ve Çandır köyüne çıkabilirler. Çandır köyünün iskelesinde gezi tekneleri sıralanır her zaman. İstuzu na yanaşan yatlara hizmet verir bu tekneler. Alır Dalyan a ve Çamur banyosuna taşırlar yat müşterilerini. İskelede kayalara oyulmuş kovuklar çarpacaktır gözünüze. Bunlar Kaunos a yük taşımak için antik limana yanaşan gemilere fener görevi gören dev ateşlerin yakıldığı kovuklardır.
Çamur Banyoları
Dalyan kanalı ve Köyceğiz gölünün çevresindeki pek çok yerden kaplıca suyu çıkıyor. Sıcak kükürtlü sular, başta romatizma ve cilt hastalıkları olmak üzere pek çok derde deva fakat merkeze yaklaşık 15 dakika uzaklıkta olan ve tekneyle gidilebilen Çamur Banyosu Köyceğiz gölü kenarındaki Sultaniye kaplıcalarından farklı olarak bir turistik animasyon merkezi olarak gelişti.
Daha çok yabancı turistlerin soyunup çamura bulandıkları ve sonra da hatıra fotoğrafı çektirdikleri Çamur Banyosu her zaman kalabalık ve renkli görüntüler sunuyor. Cilde iyi geldiği söylenen ama sağlığın ötesinde animasyon yönü öne çıkan çamur banyosunu siz de deneyip bu hoş anıyı bir fotoğraf kartında kalıcılaştırabilirsiniz.