Lyrbe Seleukeia Antik Kenti

Lyrbe Seleukeia az bilinen bir antik şehir, önceleri hakkına birkaç gezgin arkeolog kısa notlar tutmuşlar sadece. 1949 yılında Side kazısı devam ederken E. Bosch ve Jale İnan Manavgat ın Bucak - Şıhlar köyü yakınındaki harabeleri ziyaret etmişler ve buranın daha önceki araştırmacıların Seleukeia dedikleri antik kent olduğunu anlamışlar. Sonunda, 1972 de kaçak kazıların önünü alabilmek için kapsamlı bir araştırma yapılmış ve kazılar başlamış Prof. Jale İnan ın başkanlığında ve 1979 a kadar devam etmiş.

Antalya Manavgat ilçe merkezinin 13 km kuzeyinde Şıhlar köyüne yaya olarak 1 saat uzaklıkta bulunan antik kente ulaşmak için, Manavgattan çıkıp şelale yoluna girerek ve oradan da baraj yoluna doğru devam ederseniz bir süre sonra solda Seleukia tabelasını görüp ve yolunuza devam ettikten sonra köyü geçer dar ve dik bir patikaya ulaşırsınız. Patikayı tırmandıktan sonra yavaş yavaş harabeler belirmeye başlar ve antik kentin girişine gelirsiniz.

Lyrbe Seleukeia

Surlar
Üç tarafı derin yarlarla çevrili olduğu için kentin sadece güney yönünde surlar vardır. Duvarları kesme taştan yapılmış surun ortalara rastlayan bir bölümünde giriş çıkışı sağlayan bugün yıkık durumdaki Anıtsal Kapısı vardır. Surlar bu kapı kısmında içeri çekilmiş ve bir ön avlu oluşturulmuştur. Kapının 2 yanına da ön avlunun ve kapının denetimini sağlayabilmek için 2 kule yapılmıştır. Kuleler de aynı şekilde harap durumdadır.

Lyrbe Seleukeia

Agora
Sadece güneyden ulaşabilen bir tepe üzerine kurulmuş olan kent merkezinin doğu yamacındadır. Çeşitli yapı kalıntılarıyla çevrili olan Agora, ören yerinin en sağlam kalmış kısmını oluşturur. Plan bakımından Hellenistik devirde gelişen İon tarzındaki agoralara benzer. Mimarisi batıda teraslama yöntemiyle bir kat yükseltilmiş ve Agora meydanının genişlemesi sağlanmıştır ve bombeli kesme taşın kullanıldığı duvar işçiliği de az çok Hellenistik özellikler gösterir. Özetle, şehrin kuruluşu Hellenistik devir öncesine gittiği halde, Agora nın en erken evresi Hellenistik devre tarihlenir. Ancak sağlam kalabilmiş kalıntılardan birçoğu M.S.1 -2. yüzyıllara aittir. Hatta M.S. 4 -5. yüzyıllarda Agora bazı değişiklik ve onarımlardan geçmiştir. 6 kapılı Agoranın doğu ve batısında galeri ve dükkanlar yer alır. Batı tarafına bakıldığında 2 katlı, çift galerili portikten geriye kalan iki paralel duvar görülür.

Lyrbe Seleukeia

Sağlam kalan bu yapı alt katın çift galerisinin doğuda olan kısmıdır. İki galeri arasında geçişi sağlayan iki kapıyla kuzeye çıkışı sağlayan bir kapı da şans eseri ayakta kalabilmiştir. Batı galerilerinde, kazılar sırasında bulunan İyon sütün başlıkları, normallerinden farklıdır, çünkü İon kymalarının aralarında bulunan şematik ok şekli Yunan mimarlığı karakterine uymaz. Ok uçları ile boncuk dizisi arasında uyum bulunması da başlıkların Roma devrinden kalma olduğunu gösterir. Yine batıda görülebilen başka bir yapı da kuzey batıya yakın olan şekil bakımından doğudaki D kapısına benzeyen E kapısıdır.

Lyrbe Seleukeia

Agoranın doğusunda kuzeyden itibaren sırayla: 3 dükkan, doğuya açılan 15 basamak sonra 2. Kapısına çıkılan B kapısı, 4 dükkan, güneydoğuda Nektarion binası ve bu sırayı kapsayan iki katlı Doğu galerisi görülür. Sadece Nektarionun ve güneydeki 4 dükkanın ikinci kat cepheleri sağlam kalmıştır. Dükkanların bir bölümü ana kayaya oyulmuş bir bölümü de taş duvardan yapılmıştır. Hemen hemen büyüklükleri aynı olan dükkânlardan görünüş olarak tek farklı olanı kuzeydoğudaki birinci dükkandır. Payeli kemerli bir girişi, iki yanda iki yarım sütun Dor düzenindedir. Sütunların taşıdığı arşitrav üzerinde triglif metop frizi gelir. Metoplar rozetlidir. Diğer dükkânların yan sövelerinin dor düzenindeki başlıklarında da rozetler izlenir. Üst söveleri ise 3 fascialı arşitrav şeklindedir.

Lyrbe Seleukeia

Kütüphanenin yanında yer alan F kapısı Agoraya ve dışa açılan kapısı kemerliydi. Güneye bakan kapısı aynen kalmış ama kuzeye bakan dışa açılan kemerin içi Geç Antik devirde duvarla örülmüş. Yine aynı devirde ön kapının batı pylonu kısmen örtülmüş, doğu pylonu değişikliğe uğramamıştır. Kapının üstünde aşağıdan yukarı üç fascialı arşitrav, düz friz, diş kesimi ve feisondan oluşan saçaklık sıralanmaktadır. Mekanın tabanı ise siyah beyaz çakıl taşından yapılmış geometrik desenli mozaiklerle kaplıdır.

Lyrbe Seleukeia

Oluk Köprü
Beşkonak tan 6,5 km uzakta bulunan bu köprü ayrıca Milli Park içerisinde bulunmaktadır. Köprünün kemeri düzgün kesme taşlardan yapılmış olup diğer kısımları fazla düzgün olmayan rektogonal taşlardan yapılmıştır. Köprünün içi muhtemelen moloz taşlarla doldurulmuştur. Korkuluk taşları yer yer düşmüş olup, düzgün olmayan taşlardan yapılmıştır. Köprü üzeri hafif bir silme ile biter. Köprü ayakları her iki tarafta kaya üzerine oturtulmuştur.

Lyrbe Seleukeia

Büğrüm Köprü
Büğrüm köprü, ana kanyona Selge yönünden gelen ikinci kanyon üzerindedir. Köprü ayakları kanyonun her iki yönünde doğal kayalara oturtulmuştur. Kemer taşları düzgün taşlardan, kemer üst noktası ile yola birleşen bölümler moloz taşlardan yapılmıştır. Köprü korkuluk taşları yoktur tek beşik kemerlidir.

Lyrbe Seleukeia

Seleukia Manavgat a uzak olduğu ve ulaşımı belli bir yerden sonra ( yaklaşık 2 km kadar ) sorunlu olduğu düşünüldüğü için gezi amacıyla çok fazla tercih edilmemekte. Özellikle de antik kentin çevresinde herhangi bir alışveriş, konaklama, yiyecek, içecek ihtiyacını karşılayacak bir yapı olmadığı için insanlar bu kadar yolu çıkmayı göze almamakta sanıyoruz. Bu özelliğinden, bir ormanın da içerisinde olduğundan dolayı şehir nispeten korunaklı ve yıpratılmaktan uzak durabilmekte. Yaz sezonunda daha çok safari olarak yabancı turistler tarafından tercih ediliyor. Her şeye rağmen bir hafta sonunuzu Manavgat içerisinde bulunan bu antik kente ayırabilirsiniz. Zira ormanların içerisinde kimsenin aklına bile gelmeyen harika bir antik kent bulunuyor.




Ana Menü