İlçede yaşam çok eskiye dayanıyor. Yapılan son araştırmalar Şile çevresinin tarih öncesinde ( Cilalı Taş Devri ) iskan edildiğini göstermektedir. Kefken ile Bulgaristan sınırı arasındaki Karadeniz sahil kesiminde yapılan tarih öncesine ilişkin çalışmalarda, çeşitli yerlerde Paleolitik çağın muhtelif bölümlerine ve özellikle Ep i- Paleolitik döneme ait bir çok konak yeri ve işlik saptanmıştır. Buluntu yerlerinin sayısındaki artıştan, buzul sonrası dönemde ( yaklaşık M.Ö. 12000 ile 6000 arasında ) Karadeniz kıyı şeridi kıyı şeridi üzerinde önemli bir nüfus yoğunluğunun olduğu açıkça belli olmaktadır. Nitekim İstanbul'un en eski buluntu yerleri arasında Şile'nin Ağva ve Sahilköy ( Domalı ) köyleri bulunmaktadır. Marmara kıyısında Ambarlı yı da içine alan kıyı konak yerlerinden biri olan Sahilköy, aynı adı taşıyan koyun kuzeyindeki kumluğun batısındadır. Sahilköy e ait yontma taş aletler, Göztepe ve Kazlar deresinin doğusuna rastlayan Dereağzı Tepesi üzerinde toplanmıştır. Ayrıca ilçede o dönem insanının yaşamı için elverişli çok sayıda mağara mevcuttur.
19.yy. Osmanlı kayıtlarına göre Şile kazası 1846 da Zaptiye Müşirliğine bağlıymış. 1876 da şile kazasının Dersaadet Şehremanet 'ne bağlanmış. 1877 Devlet Salnamesinde ise Şile, Zaptiye Nezaretine bağlı Üsküdar Mutasarrıflığına bağlı imiş. 1924 de bütün sancaklar ( mutasarrafflık ) vilayet yapıldığında Şile nin Üsküdar a bağlılığı devam etmiş. 1926' a yapılan yeni düzenlemeyle Üsküdar kaza haline getirilip İstanbul vilayetine bağlanınca Şile kazası da Üsküdar ile aynı yapı içinde yer almış. Ayrıca Şile, Cumhuriyetin kuruluşu ile ( 1923 ) oluşturulan ilk belediyelerden biridir.
Kocaeli Yarımadasının Karadeniz kıyısında yer alan ilçemizin, Doğusunda Kandıra, Güneyinde Gebze, Batısında Beykoz ve Ümraniye, Kuzeyinde ise Karadeniz bulunmaktadır. İnişli çıkışlı, dalgalı ortalama yüksekliği 126 m. olaa alçak platoluk saha görünümü arz eden İlçenin yüzölçümü 755 km2 dir. İlçemizin yüzölçümünün % 79 u orman, % 10 u tarım alanı, % 11 i diğer alanlardan oluşmaktadır. Hafif kıvrımlı küçük köy ve doğal plajların yer aldığı 60 km. lik sahil şeridine sahiptir. Göksu, Şile Kabakoz, Yeşil Çay önemli akarsulardır.
Şile deniz mağaraları Şile adalarından ocaklı adanın batısında Ocaklıada Mağarası, Şile limanının doğusunda Tersane ( Yalı ) Mağarası, Şile burnunun güneyinde Feneraltı ( Fusa ) Mağarası, Şile harman kaya burnu batısında Akşam Güneşi Mağarası, Şile doğusunda Yay burnu güneyinde Tavanlı 1 Mağarası, Tavanlı Mağarası, ayrıca Kabakoz deniz inleri, Kilimli inleri, Malkaya deliği gibi bir çok mağara vardır.
Değirmençayırı Şelalesi
İlçeye 33km. uzaklıktaki Değirmençayırı köyünün güney batısında ve Şile - Gebze ilçeleri sınırları üzerinde yer alır. Şelaleye Kargalı köyünden batıya doğru bir saat mesafede yürüyerek ulaşılır. Şelalenin yüksekliği 8 m., genişliği 30m. kadardır. Değirmençayırı şelalesinin kuzeyinde yaz aylarında suları kuruyan 15m. yükseklikte akan Şarlak Şelalesi adı verilen bir şelale daha vardır. Tüm bu şelaleler yapılan araştırmalara göre genç faylanmalar sonucu oluşmuştur.
Onbir göller vadisi
İlçenin görülmeye değer önemli doğal güzelliklerinin yer aldığı alanlardan biriside Onbir Göller Vadisi dir. Hacıllı Köyü yakınlarındadır. Köydeki su değirmeninden doğuya doğru Göksu kolu olan Değirmendere Vadisi, 500m. Takip edilirse birinci göle ulaşılır. Vadinin devamında büyüklü küçüklü göl eğim kırığı / şelale ikilime onbir defa tekrar edilir.
Kumbaba Tepesi
Kumbaba Tepesi, Şile'ye 2 km uzaklıktadır. Bizans döneminde kum banyosu yeri olarak kullanılan bir bölgedir. Bölgenin kumu romatizmal hastalıkların tedavisinde yararlıdır. İlçenin en önemli turistik ve doğal fizyoterapi doktoru denen Kumbaba Tepesi, 60 rakımlı kırmızı - turuncu renkli, demir / bakır alaşımlı ve radyonktriteli kumları olan bir tepedir. Kumbaba Tepesi zirvesinde Kumbaba nın mezarı vardır. ( Kumbaba gerçek ismi belli olmayan bu tepeyi keşfedip romatizmal hastalıkların tedavisinde kullanan kişidir. ) Yapılan araştırmalarda Bizanslılar tarafından Güneş Hamamı olarak kullanılmış, saray gemileriyle yaz aylarında buraya gelerek güneş banyosu alırlarmış. Burasını, ismi meçhul olan Türk ( Kumbaba ) bir kimyager gibi etüt etmiş ve Şile Kumluğunun natür ile tedavi için uygun bulmuştur ve bir çok hastanın tedavisinde kullanılmıştır.
Ağlayan Kaya
Ağlayan Kayalar, Şile Feneri nin 600 metre gerisinde, taşlar arasından çıkan bir su kaynağıdır. Akış biçimi ağlayan bir insanın gözyaşlarına benzetildiği için bu adı almıştır.
Şile Bezi
El tezgahlarında, pamuk ipliğinden dokunan, tamamen Şile ye özgü bir bezdir. Şile ye özgü otantik özelliği ona bu adın verilmesini sağlamıştır. Şile Bezi nden çeşitli giysiler üretilmektedir. Vücut terini emme özelliğinden dolayı sağlıklı bir üründür.Şile Bezi rahat, hafif, ucuz, ter emici, sağlıklı doğal bir giysi olma özelliğiyle geniş kullanım alanı bulunmaktadır. Ayrıca kültürel ve sanatsal motif ve işlemelerle süsleme ve aksesuar olarak da kullanım alanı geniş bir üründür. İlk zamanlarda keten ipliğinden yapılan Şile Bezi taleplerin artmasıyla zamanımızda pamuk ipliği ve makineyle de dokuması yapılmaktadır. Özgün şile bezinin ipliği 20 numara kıvırcık iplikle yapılmaktadır.
Her yıl temmuz ayında bir kaç gün süren Şile Bezi Festivali yapılmaktadır. Konser, panel, sergi gibi kültürel ve eğlence ağırlıklı etkinlikler düzenlenmektedir.Her cuma köyler ve çevre ilçelerden gelen köylülerin ürünlerini sattıkları pazar kurulmaktadır.
Turizm, Şile nin ekonomisi için çok önemli bir gelir kaynağıdır. Denizi ve tarihi değerleriyle özellikle yaz aylarında turizm ağırlık kazanmaktadır. Otel, motel gibi konaklama lokanta, cafe, disko gibi yeme, içme ve eğlence yerleri ve Şile Bezi ürünlerinin satışları ile yaz aylarında turiste dönük ticari işletmeler ve esnaf önemli gelir elde etmektedir.
Birbirinden güzel eski evlerin yer aldığı yerleşim merkezi, yüksek kayalıkların üzerinde bulunuyor. Bu nedenle, Şile den denizin manzarasını seyretmeye doyum olmuyor. Özellikle denizin coştuğu fırtınalı günlerde mendireğin üzerinde aşan azgın dalgalar muhteşem bir manzara oluşturuyor.
Şile nin sembolü olan 141 yıllık tarihi feneri, Karadeniz in azgın dalgalarıyla boğuşan gemilere kılavuzluk yapmaya devam ediyor. İlçeyle bütünleşen bir diğer tarihi eser de, hemen sahildeki Ocaklıada üzerine inşa edilen minyatür kalesi. 10 x 10 ebadında, 12 metre yüksekliğindeki kale Bizanslılar dönemi damgası taşıyor.
Şile, yaz aylarında denizden yararlanmak isteyenler için eşsiz bir yöre olmakla kalmıyor. Bahar ve kış aylarında da ayrı bir güzellik sergiliyor.İlkbaharda giderseniz, doğanın uyanışını izlersiniz. Gözünüz, gönlünüz yeşilin her tonuna doyar. Sonbaharda giderseniz, bu defa çevre ormanlar sizi renk cümbüşüyle karşılar. Kışın gederseniz, hele bir de hava sertse, denizi tepeden gören bir yerde oturup mendireğin üzerinden aşan dalgaları seyretmenin keyfine doyamazsınız.
Ancak denizi tekin değil yazın giderseniz, tabii ki denize girilir. Ancak aman dikkat! Burada havanın ne zaman döneceği belli olmaz. Deniz sütlimanken birden coşabilir. Ayrıca, kumlar dalgaların etkisiyle sürekli hareket halindedir. Bu nedenle deniz sığken birden derinleşebilir. Tabii tersi de olabilir. Kumların oynak olması nedeniyle, özellikle iyi yüzme bilmeyenler için çok tehlikeli olan, dalgaların kırılma noktası da sürekli yer değiştirir. Bu nedenle Şile'de denize girerken dikkatli olmak ve plaj görevlilerinin uyarılarına kulak vermek gerekir.
Şile aynı zamanda, Karadeniz de tutulan balıkların İstanbul a başlıca giriş kapılarından. Bu nedenle avlanma yasağı olan aylar dışında hemen her zaman balık bulunur. Giderken bagajınızda boşluk bırakın. Özellikle akın varsa, dönüşte limandaki tezgahlardan canlı balık doldurun. İstanbul un hemen yanı başındaki bu şirin kasaba tatilcileri yaz ve kış aylarında bekliyor.
Şile Panorama